Jak leki przeciwbólowe wpływają na kobiety w ciąży?

Gdy mowa jest o najpopularniejszych lekach przeciwbólowych, zwykle przyjmuje się, że są one bezpieczne dla kobiet oczekujących przyjścia na świat dziecka. Tymczasem coraz częściej można usłyszeć o podejrzeniach, że wpływają one niekorzystnie na układ rozrodczy płodu. Badania nadal trwają, warto jednak mieć na uwadze to, że mówimy o realnym zagrożeniu.
Środki przeciwbólowe dla kobiet w ciąży
Szacuje się, że to środki łagodzące ból są obecnie jednymi z najpowszechniej używanych specyfików. Nie zaskakuje więc i to, że sięgają po nie także kobiety w ciąży. Tematyką tą zajmował się między innymi Bernard Jegou – dyrektor francuskiego Narodowego Instytutu Zdrowia i Badań Medycznych. Z prowadzonych przez niego badań wynika, że począwszy od lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku mamy do czynienia z aż kilkukrotnie wyższym spożyciem paracetamolu przez ciężarne. Co więcej, dane te są zbliżone bez względu na to, o którym trymestrze jest mowa. Podoba tendencja jest możliwa do zaobserwowania także wówczas, gdy analizujemy środki, w których składzie znajduje się ibuprofen. Tymczasem istnieje coraz więcej dowodów na to, że podobne praktyki mogą doprowadzić do wzrostu ryzyka wystąpienia wnętrostwa i spodziectwa.
Czym są wnętrostwo i spodziectwo?
Wnętrostwo jest wadzą wrodzoną, z którą mamy do czynienia u chłopców. Może dotyczyć zarówno jednego, jak i obu jąder, które są umiejscowione nie w mosznie, ale w jamie brzusznej lub w pachwinie. Wada ta pojawia się u około czterech procent męskich noworodków, ponieważ jednak w pierwszych miesiącach życia dziecka często dochodzi do samoistnego zstępowania, z czasem odsetek ten spada do jednego procenta. Jeśli jednak jądra pozostaną w jamie brzusznej, musimy liczyć się z bardzo poważnymi konsekwencjami takiego stanu rzeczy. Przegrzanie jąder może prowadzić do niepłodności, częstym zjawiskiem jest jednak również rozwój choroby nowotworowej.
Również spodziectwo jest męską wadą rozwojową. W tym przypadku mamy jednak do czynienia z niewłaściwym ujściem zewnętrznym cewki moczowej. Przyjmuje się, że problem ten może dotyczyć nawet jednego na 200 lub 300 noworodków męskich, a choć z wadą tą można walczyć, konieczne staje się wykonanie operacji.
Wyniki i interpretacja badań
Zespół kierowany przez doktora Jegou zdecydował się na analizę prac obserwacyjnych opublikowanych w ostatnich latach, które łączyły występowanie opisywanych tu wad ze stosowaniem paracetamolu i ibuprofenu przez ciężarne. Wnioski nie są jednoznaczne, można jednak zaobserwować związek pomiędzy przyjmowaniem w pierwszym trymestrze ciąży paracetamolu i problemami z wnętrostwem u noworodków. Jeśli chodzi o przyjmowanie ibuprofenu, zależność ta jest trudniejsza do udowodnienia, można jednak wskazać na przesłanki do tego, aby utrzymywać, że aspiryna również nie jest bez winy.
Warte analizy wydają się również badania eksperymentalne prowadzone na szczurach. Gdy samicom będącym w ciąży podawano duże dawki leków przeciwbólowych można było zauważyć częstsze problemy z wadami płciowymi u męskich płodów. Były to jednak dawki naprawdę duże i trudno sobie wyobrazić, aby i ludzie byli skłonni przyjmować je bez świadomości skali zagrożenia. Jak zatem powinna zachowywać się przyszła mama? Obecnie nie ma bezpośrednich dowodów na to, że mamy do czynienia z zagrożeniem, którego należy się obawiać. Przyszłe mamy powinny jednak zachowywać pewien umiar, a dłuższą terapię z wykorzystaniem środków przeciwbólowych – omawiać z lekarzem.