Jakie są praktykowane współcześnie zalecenia dotyczące leczenia bezsenności?
Bezsenność to zaburzenie, które może mieć pierwotny charakter. Niejednokrotnie bywa jednak i tak, że mówimy o niej jako o następstwie wielu chorób, czy to somatycznych, czy to psychicznych. Potrafi być też konsekwencją leków przyjmowanych przez zmagającego się z nią pacjenta. Obecnie wytyczne odnoszące się do stosowania leków nasennych bazują na uzgodnionym stanowisku uczestników konferencji z 1996 roku zorganizowanej pod auspicjami Światowej Organizacji Zdrowia. Przypomniano wtedy jednak, że mechanizmy bezsenności nadal nie są w pełni poznane, a co za tym idzie, warto zrobić w zaleceniach miejsce także dla nowych metod farmakoterapii. Najczęściej pojawiają się one w towarzystwie metod behawioralnych i już dziś można mówić o tym, że stanowią znaczący postęp w leczeniu. Zalecenia, które znalazły się w tym artykule powstały jako plon warsztatów z lipca 2009 roku. Warsztaty miały miejsce w Brukseli będąc częścią XXII spotkania Collegium Internationale Neuro–Psychopharmacologicum.
Po pierwsze – bezsenność musi być traktowana jako poważne zaburzenie bez względu na jej charakter
Choć bezsenność może być pierwotnym zaburzeniem snu, niejednokrotnie jest też objawem szeregu innych chorób. Bez względu na to, jakie jest jej pochodzenie nie ulega wątpliwości, że nie tylko pogarsza funkcjonowanie psychospołeczne, ale również wpływa niekorzystnie na jakość życia osób zmagających się z tym schorzeniem. Pojawiają się, między innymi, zaburzenia koncentracji i pamięci oraz trudności w wykonywaniu powierzanych codziennie zadań.
Po drugie – bezsenność to choroba, która wymaga skutecznego wykrywania, rozpoznawania i leczenia
Wyniki badań prowadzonych na całym świecie potwierdzają, że choć bezsenność jest wyjątkowo częstym zaburzeniem snu, ciągle mamy problemy nie tylko z jej wykrywaniem i rozpoznawaniem, ale również z leczeniem. Należy zatem pamiętać o tym, że kluczową rolę wydaje się w jej przypadku odgrywać szczegółowy wywiad, a także dokładna diagnostyka nie tylko stanu somatycznego, ale również psychicznego pacjenta. Wartościowy okazuje się również wywiad uzupełniający, który zbiera się od członków rodziny pacjenta. To oni informują choćby o bezdechach, bruksizmie oraz zespole niespokojnych nóg. W ustalaniu tego, jaki charakter mają zaburzenia snu pomóc może także dzienniczek zapisywany przez czternaście dni. Od chorego oczekuje się, że będzie w nim odnotowywać czas, jaki upływa do chwili zaśnięcia, godzinę, o której położył się do łóżka i czas obudzenia się, liczbę wybudzeń w nocy, o ile do nich dochodzi, a także długość i jakość snu.
Po trzecie – kluczowe dla postępowania terapeutycznego w przypadku bezsenności jest wykrycie i leczenie chorób, które odpowiadają za zaburzenia snu
Bezsenność ma charakter pierwotny, jest konsekwencją innych chorób, może jednak również współistnieć z innymi schorzeniami. Jeśli więc leczenie bezsenności ma być skuteczne, konieczne jest ustalenie, czy pacjent nie zmaga się z chorobami, które mogą powodować lub wzmagać zaburzenia snu. Wśród chorób somatycznych, które mogą spowodować bezsenność wymienia się między innymi choroby układu pokarmowego, układu mięśniowo-szkieletowego, układu sercowo-naczyniowego oraz układu oddechowego. Bezsenność jest też schorzeniem towarzyszącym zaburzeniom psychicznym. Pojawia się ona między innymi u pacjentów zmagających się z problemem schizofrenii oraz depresji.
